وضعیت زندانیان زن در زندان های جمهوری اسلامی

نرگس محمدی

در بند عمومی زنان زندان اوین ۶۱ زندانی زن حضور دارند که نام ۵۸ نفر از آنها در این گزارش آمده است. نگاهی اجمالی به محکومیتها، تحمل سلول بندهای امنیت و سلول انفرادی، بازجویی و پرونده سازی ها و همچنین وضعیت نگهداری زندانیان از جمله دسترسی و امکان معالجه و درمان آنها، بیانگر شدت سرکوب زنان زندانی توسط حکومت است .

حبس در سلول بندهای امنیت و سلول انفرادی

حبس در سلول انفرادی بندهای امنیت از جمله موارد نقض فاحش حقوق بشر و اعمال شکنجه سفید است که متاسفانه ۵۷ نفر از ۵۸ زندانی زن، تجربه این شکنجه هولناک ضد انسانی را دارند. اغلب آنها از عوارض و بیماریهای ناشی از حبس در سلولهای انفرادی رنج میکشند، به ویژه افرادی که مدت زمانهای طولانی در سلولهای انفرادی حبس کشیده اند. مجموع مدت زمان حبس در سلول بندهای امنیت اطلاعات و سپاه پاسداران در دوره ها و بازداشتهای متعدد ۵۷ زندانی زن (برای برخی طی چند نوبت و در بازداشتهای متعددشان بوده که جمع زده شده است)، بیش از ۸۳۵۰ روز است. برخی از زندانیان مدت زمانی طولانی در سلولهای انفرادی و بدون حضور هیچ فرد دیگری و تحت شرایطی غیرقابل باور محبوس بوده‌اند. در ادامه به مواردی از آنها اشاره میشود:

• مریم حاج‌حسینی، کل ۴۱۲ روز را در خانه امن و به شکل کاملا انفرادی و تنها محبوس بوده است.
• فریبا عادلخواه، ۴ ماه از ۹ ماه حبس در سلول های بند امنیت ۲- الف سپاه را در سلول انفرادی و تنها بوده است.
• مهوش شهریاری و فریبا کمال‌آبادی، ۸ ماه از ۳۶ ماه حبس در سلولهای بند امنیت ۲۰۹ وزارت اطلاعات را در سلولهای انفرادی و شرایط سختی بودهاند.
• نیلوفر بیانی ۹ ماه از ۲۴ ماه حبس در سلولهای بند امنیت ۲- الف سپاه را در سلول انفرادی و تنها گذارنده.
• سپیده کاشانی ۸ ماه از ۲۴ ماه حبس در سلولهای بند امنیت ۲الف سپاه را در سلول انفرادی و تنها گذرانده.
• ناهید تقوی ۶۸ ساله، ۲۰۰ روز از ۲۲۰ روز حبس در سلولهای بند امنیت ۲الف را در سلول انفرادی بوده است.
• زهرا زهتابچی تمام ۱۴ ماه حبس در سلولهای بند امنیت ۲۰۹ را در سلول انفرادی و در تنهایی سپری کرده است.
• زهرا صفایی ۸ ماه از ۹ ماه حبس در سلول بندهای متعدد امنیت را در انفرادی و شرایط دشوار بوده است.
• مریم محمدی تمام ۲۳ ماه حبس در سلول بندهای امنیت را، در دورههای مختلف، در انفرادی و در شرایط غیرانسانی و طاقت‌فرسایی گذرانده است.

این ۱۰ زن تاکنون در پرونده‌های متعددشان متحمل ۱۹۶ ماه حبس در سلول بندهای امنیت سپاه و وزارت اطلاعات شده‌اند که ۱۰۲ ماه آن را در سلول انفرادی و به صورت تک نفره و در شرایط غیرانسانی بوده‌اند.

زنان و محکومیت‌ها

دو نفر از ۵۸ نفر زن زندانی، بازداشتی بوده و هنوز حکمی نگرفته‌اند. لذا ۵۶ زن زندانی اوین فقط و صرفاً در پرونده اخیرشان (بدون احتساب زندانهای گذرانده در سالهای گذشته، به موجب پرونده‌های پیشینشان) به تحمل بیش از ۳۳۰۰ ماه زندان، معادل ۱۰۰.۰۰۰ روز زندان محکوم شده‌اند.

محکومیت‌های سنگین و طولانی زندان

برخی از زندانیان در پرونده های اخیرشان به حبس‌های طولانیِ حدود ۱۰ سال محکوم شده‌اند. از جمله مهوش شهریاری، فریبا کمال آبادی، مریم حاج حسینی، نیلوفر بیانی، ناهید تقوی، زهرا زهتابچی و نرگس محمدی. همچنین فاطمه مثنی به ۱۵ سال زندان محکوم شده است.

ردیف سنی ۶۰ سال به بالا

در میان ۵۸ زن زندانی، ۱۰ زن در ردیف سنی ۶۰ سال به بالا قرار دارند که به احکام سنگین زندان محکوم شده‌اند. ۳ نفر از آنها به تحمل ۱۰ سال و ۷ نفرشان به تحمل ۵ سال زندان محکوم شده‌اند.

مادران زندانی

۳۳ نفر از ۵۸ زن زندانی مادر هستند که برخی از آنها از جمله ثمین احسانی، زهره داوری، زهره زیوری، فریبا اسدی و نرگس منصوری کودکان کم سن و سال دارند.

زندانیان بیمار

در میان ۵۸ زن زندانی برخی مبتلا به بیماریهای جدی و خطرناکی هستند که تحمل حبس را برایشان دشوار کرده و تحمل حبس، شرایط بیماریشان را روز به روز حادتر میکند. برای نمونه فرنگیس مظلوم علیرغم نامه های متعدد پزشکان به جهت بیماری قلب که تحت عمل جراحی قرار گرفته و لزوم تعویض مفاصل لگن که حرکت را برایشان بسیار دشوار کرده و همچنین بیماری کبد، ماههاست که در زندان تحمل حبس میکند. ۸ نفر از زندانیان مبتلا به بیماریهای قلبی هستند.

زهرا صفایی طی ۳ سال گذشته ۴ بار آنژیو‌گرافی شده و در رگهای قلب استنت دارد و مبتلا به بیماری فشار خون شده است. ۴ نفر از زندانیان مبتلا به آسم شدید و بیماری ریه هستند. یکی از ایشان مبتلا به بیماری فیبرز بوده و ۷۰ ساله است و به دلیل تحمل ۵ ماه حبس در سلولهای بند امنیت ۲۰۹، به شدت ضعیف شده است.

یکی دیگر علاوه بر آسم، به دلیل برنشیت تحت درمان آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی است. ۷ نفر از زندانیان به عمل جراحی فوری نیاز دارند. برای نمونه مریم محمدی علی رغم در دست داشتن برگه پزشکی قانونی برای انجام عمل جراحیِ ضروری، به زندان آورده شده و مرخصی هم نمیدهند. همچنین پزشکان زندان اعلام کردهاند که نرگس منصوری نیاز به عمل جراحی دارد اما به او نیز مرخصی داده نمیشود. برخی از زنان به دلیل عدم بهره مندی از مرخصی از انجام عمل جراحی و معالجه محروم شده‌اند. چرا که نگهداری زندانیان در بیمارستانها تحت شرایط سخت امنیتی و با بدرفتاری برخی از پاسیاران همراه است که گاهی حتی پروسه درمان را ناقص میگذارد. پزشکان معالجِ ۷ زندانی زنِ نیازمند به انجام عمل جراحی، اصرار دارند که زندانیان به دلیل حاد بودن شرایطشان هر چه زودتر تحت عمل جراحی قرار گیرند، اما نهادهای امنیتی و دادستان تهران حاضر به دادن مرخصی حتی استعلاجی نیستند.

در ادامه مشخصات ۵۸ نفر از زنان بند عمومی اوین به تفکیک سن، تحمل سلول در بند امنیت، میزان محکومیت، میزان محکومیت گذارنده و شرایط جسمی آورده شده است. ذکر این نکته ضروری است که دهها زندانی سیاسی در سراسر کشور بدون طبقه بندی جرایم در بندهای عادی به سر میبرند که مشکلات بیشتری دارند و نباید فراموش شوند.

پنج‌شنبه، بیست و نهم دی‌ماه، در اینستاگرام نرگس محمدی