سی و پنجمین جلسه ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد قطعنامه مصوب شورای حقوق بشر در 24 نوامبر 2022 وخامت وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران به ویژه در مورد زنان و کودکان S-35/1

مجمع عمومی

A/HRC/RES/S-35/1

شورای حقوق بشر،

• بنابر رهنمود منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق های بین المللی حقوق بشر، کنوانسیون حقوق کودک، اعلامیه (حقوق بشر) و برنامه اقدام وین و سایر اسناد بین المللی مربوط به حقوق بشر،
• با یادآوری کلیه قطعنامه های مصوب مجمع عمومی و شورای حقوق بشر درباره وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، از جمله قطعنامه 76/178 مجمع عمومی 16 دسامبر 2021 و قطعنامه 49/24 شورای (حقوق بشر) در تاریخ 1 آوریل 2022.
• با تاکید مجدد بر مسئولیت اصلی دولت ها مبنی بر احترام، حمایت و اجرای کلیه حقوق بشر و آزادی های اساسی مندرج در قوانین بین المللی حقوق بشر و تضمین برخورداری کامل (افراد) از کلیه حقوق بشر و آزادی های اساسی در قلمرو و توابع صلاحیت های خود،
• همچنین با تاکید مجدد بر تعهد قاطع خود مبنی بر احترام کامل به حاکمیت، استقلال، وحدت (ملی) و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران،
• با توجه به نگرانی از ادامه وضعیت جاری حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در زمینه اعتراضات (مسالمت آمیز عمومی) پس از مرگ ژینا مهسا امینی، زن جوانی که به اتهام نقض قانون حجاب اجباری بازداشت شده بود و بوسیله کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، دارندگان دستور العمل ویژه شورای حقوق بشر، نهادهای سازمان ملل متحد، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در مورد خشونت علیه کودکان و کمیته حقوق کودک بیان شده است.
• ابراز نگرانی عمیق نسبت به سرکوب خشونت‌آمیز اخیر اعتراضات مسالمت‌آمیز توسط نیروهای امنیتی در جمهوری اسلامی ایران، از جمله دستگیری‌ها و بازداشت‌های خودسرانه، خشونت جنسی و جنسیتی، استفاده بیش از حد از زور، شکنجه و سایر رفتارهای غیرانسانی و ناپدید شدن اجباری در کشته شدن صدها معترض مسالمت آمیز و هزاران دستگیری،
• با ابراز نگرانی عمیق به ویژه در مورد گزارش‌های مربوط به دستگیری، بازداشت و آزار جسمی، روانی و جنسی زنان و دختران در جمهوری اسلامی ایران به دلیل بهرمند شدن از حقوق بشر و آزادی‌های اساسی خود
• با تاکید مجدد بر تعهد تزلزل ناپذیر خود نسبت به (دفاع از) حقوق بشر همه زنان و دختران در جمهوری اسلامی ایران و (تاکید بر) حقوق آنها در مشارکت کامل، برابر، موثر و معنادار در تمامی عرصه های زندگی.
• با ابراز نگرانی از گزارش های مبنی بر دستگیری خودسرانه کودکان در ارتباط با اعتراضات (مسالمت آمیز) از جمله یورش به مدارس، و حبس کودکان در "مراکز روانی" و نیز تاکید بر تعهد جمهوری اسلامی ایران نسبت به رعایت (مفاد) کنوانسیون حقوق کودک،
• با ابرازً نگرانی عمیق نسبت به گزارش‌های مربوط به دستگیری و بازداشت خودسرانه اعضای جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر، به منظور محدود کردن حقوق آنها برای سازماندهی تظاهرات صلح ‌آمیز، و نیز گزارش‌هایی در مورد مجازات اعدام افراد به اتهام شرکت در تظاهرات مسالمت آمیز که میزان این مجازات کمتر از جرایم جدی می باشد،
• همچنین با ابراز نگرانی عمیق نسبت به گزارش‌های مبنی بر محدودیت‌های ارتباطاتی جهت استفاده از تلفن ثابت و تلفن همراه از جمله قطع اینترنت و مسدود شدن برنامه ‌های رسانه‌های اجتماعی، که تضعیف کننده اعمال حقوق بشر است از جمله (تضعیف) حقوق آزادی عقیده، بیان، شرکت در اجتماعات مسالمت‌آمیز و تشکیل انجمن‌های (صنفی و ...)
• با تاکید بر ضرورت تضمین پاسخگویی در مورد نقض حقوق بشر و با یادآوری بر تعهد جمهوری اسلامی ایران برای اطمینان از تحقیقات سریع، مؤثر، مستقل، شفاف و بی‌طرفانه در مورد کلیه موارد ادعایی نقض حقوق بشر،

1- از سرکوب خشونت آمیز اعتراضات مسالمت آمیز که منجر به کشته شدن صدها نفر از جمله ده ها کودک و تعداد نامتناسبی از افراد متعلق به اقلیت ها و دستگیری هزاران نفر در ارتباط با اعتراضات سراسری پس از بازداشت و مرگ ژینا مهسا امینی به تاریخ در 16 سپتامبر 2022 شدیدا اظهار تاسف می شود.

2-  از دولت جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد که به (رعایت) حقوق بشر احترام بگذارد و ضمن حمایت از آن تمام اقدامات لازم را برای توقف و جلوگیری از قتل‌های غیرقانونی، سایر اشکال محرومیت‌های خودسرانه از زندگی، ناپدید شدن اجباری، خشونت جنسی و جنسیتی. دستگیری ها و بازداشت های خودسرانه، و شکنجه و سایر رفتارها یا مجازات های ظالمانه غیرانسانی و یا تحقیرآمیز، از جمله علیه معترضان بعمل آورد.

3-  از دولت جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد که به همه اشکال تبعیض و خشونت علیه زنان و دختران در زندگی اجتماعی و خصوصی آنان بطور قانونی و در عمل پایان دهد و نیز از کلیه حقوق بشر از جمله حقوق آزادی عقیده، بیان، مذهب، (برگزاری) اجتماعات مسالمت آمیز، تشکیل انجمن حمایت نماید

4- همچنین از دولت جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد که ارعاب، آزار و اذیت هدفمند قربانیان، بازماندگان و خانواده‌های آنها را متوقف کند و دستیابی آنها را به (کشف) حقیقت، عدالت و جبران خسارت، از جمله (پرداخت) غرامت تضمین کند، و نیز اطمینان حاصل کند که مجرمان بازداشت شوند و با ضمانت های دادرسی عادلانه تحت قوانین بین المللی حقوق بشر پاسخگوی اعمال خود باشند

5- بار دیگر بر ضرورت فوری دولت جمهوری اسلامی ایران جهت بازگردانی کامل دسترسی به اینترنت تاکید می گردد ونیز بر اهمیت حفظ دسترسی آزاد، قابل تعامل، قابل اعتماد و ایمن به اینترنت در سراسر کشور تاکید می کند زیرا این امر به آزادی بیان، عقیده و برگزاری تجمعات مسالمت آمیز کمک می نماید.

6- از دولت جمهوری اسلامی ایران می خواهد که با گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران به ویژه از طریق در اختیار گذاشتن امکانات لازم جهت دسترسی آزاد، کامل و بدون هیچ مانعی در سراسر کشور همکاری کامل داشته باشد این بازرسی ها شامل تمام مکان ها و بازداشتگاه ها که مربوط به وظائف شورای حقوق بشر و در ارتباط با معاهده های سازمان ملل می باشد، می شود

7- مصمم به ایجاد یک هیأت حقیقت یاب بین المللی مستقل می باشیم که توسط رئیس شورا منصوب می شود. این هئیت ماموریت دارد تا زمان پایان پنجاه و پنجمین اجلاس شورای حقوق بشر وظائف خود را انجام دهد:

الف: به طور کامل و مستقل در موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران و در ارتباط با اعتراضات (مسالمت آمیزی) که در 16 سپتامبر 2022 آغاز شده بود، به ویژه در مورد زنان و کودکان را بررسی کند.

ب: حقایق و شرایط مربوط به تخلفات ادعایی را مشخص کند.

ج: گردآوری، جمع بندی و تجزیه و تحلیل شواهد مربوط به این تخلفات و حفظ شواهد با توجه به همکاری در هر گونه رسیدگی قانونی انجام گیرد.

د: تعامل و همکاری با همه ذینفعان مربوطه، از جمله دولت جمهوری اسلامی ایران، دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشردر جمهوری اسلامی ایران، نهادها ذیربط سازمان ملل، سازمان های حقوق بشر و جامعه مدنی؛

8- از هیأت حقیقت یاب بین المللی مستقل درخواست می شود که یک گفتگوی تعاملی و هم کنشی شفاهی در پنجاه و سومین جلسه شورای حقوق بشر قرائت نماید و سپس گزارشی جامع و نهائی از یافته های خود را در پنجاه و پنجمین جلسه شورای حقوق بشر ارائه کند.

9- از دولت جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد تا با هیأت حقیقت یاب مستقل بین‌المللی همکاری کامل بعمل آورد و بدون مانع و تأخیر کلیه اطلاعات لازم را در اختیار اعضای هیأت حقیقت یاب قرار دهد تا آنها بتوانند به طرز صحیح وظایف خود را انجام دهد.

10- برای به اجرا درآمدن فوری مأموریت (هئیت حقیقت یاب)، از دبیرکل درخواست می شود تا تمام منابع و تخصص لازم را برای انجام وظائف هئیت فراهم کند. همچنین از دفتر کمیساریای عالی درخواست می شود که هئیت حقیقت یاب را برای اجرای مفاد این قطعنامه از نظر اداری، فنی و لجستیکی پشتیبانی کند.

جلسه دوم

24 نوامبر 2022

این قطعنامه با ۲۵ رأی موافق، ۶ رأی مخالف و ۱۶ رأی ممتنع به شرح زیر به تصویب رسید:

آرای موافق:

آرژانتین، بنین، چک، فنلاند، فرانسه، گابن، گامبیا، آلمان، هندوراس، ژاپن، لیبی، لیتوانی، لوکزامبورگ، جزایر مارشال، مکزیک، مونته نگرو، نپال، هلند، پاراگوئه، لهستان، جمهوری کره، سومالی، اوکراین، بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، ایالات متحده آمریکا

آرای مخالف:

ارمنستان، چین، کوبا، اریتره، پاکستان، ونزوئلا (جمهوری بولیوار)

آرای ممتنع:

بولیوی (ایالت چند ملیتی)، برزیل، کامرون، ساحل عاج، هند، اندونزی، قزاقستان، مالاوی، مالزی، موریتانی، نامیبیا، قطر، سنگال، سودان، امارات متحده عربی، ازبکستان